پاسخ به شبهه «کذب الوقاتون»
شبهه: اگر میگویید یمانی آمده، یعنی برای ظهور وقت تعیین میکنید درحالیکه در روایات آمده: «کذب الوقاتون» (یعنی هرکسی برای امر فرج وقت تعیین میکند، دروغگو است). پاسخ: بله در کثیری از احادیث این موضوع آمده است حتی در کافی، بابی بنام کراهت التوقیت وجود دارد. اما توقیت به چه معناست؟ توقیت بهمعنای تعیین وقت برای ظهور است، یمانیون وقتی برای ظهور تعیین نکردهاند. اهلبیت فرمودهاند همزمان با ظهور و قیام قائم چنین علاماتی اتفاق میافتد. حال با رخ دادن آنها وظیفهی ما چیست؟ آیا باید علامات را بفهمیم و بشناسیم و وظیفهی خود را در قبال آن علامات انجام دهیم یا خیر؟ آیا در صورت تصدیق علامتی با شناخت آن، برای ظهور وقت تعیین کردهایم؟ به عنوان مثال در روایتی از رسولالله (ص) آمده: قال رسولالله (ص): (اذا رایتم الرایات السود قد جائت من قبل خراسان فاتوها فان فیها خلیفه الله المهدی).([1]) رسول خدا (ص) فرمودند: (اگر دیدی که پرچمهای سیاه از طرف خراسان آمدند، به سوی آنها بشتابید که خلیفه خدا مهدی (ع) همراه آنهاست). میدانیم که پرچمهای سیاه مشرقی از نشانههای نزدیک به ظهور امام زمان (ع) است. با این اوصاف اگر ما این پرچمهای سیاه را دیدیم، آیا وظیفه نداریم به آنها پیوسته و به خلیفهی خداوند مهدی (مهدی اول) که در بین آنهاست ملحق شویم؟ آیا این پیوستن بهمعنای تعیین زمان برای ظهور است درحالیکه حضرت، امر به پیوستن به آنها کردهاند حتی سینهخیز روی برفها ؟ اگر خواندن و عمل به این روایات تعیین زمان برای ظهور است، پس دلیل بیان کردن آنها توسط اهلبیت علیهم السلام چیست؟ آیا خود آنها نیز وقات هستند العیاذ بالله؟! بلکه اهل بیت میفرمایند: قبل از محقق شدن علائم حتمی، کسی زمان ظهور را نمیداند. بهعلاوه اینکه امکان بدا نیز در آن وجود دارد. اما کلام یمانیون این است که یمانی آمده است و این موضوع را از طرق مختلفی مثل وصیت رسولالله (ص) و علم آل محمد و دعوت به حاکمیت الله و رؤیای صادقه و ندای آسمانی و صیحهی ملکوتی جبرئیل و... متوجه شدهایم. اما اینکه زمان قیام او چه زمانیست که پس از آن امام مهدی (ع) ظهور کنند را کسی نمیداند. بهعلاوه اینکه مبحث بدا در روایات بحث بسیار مهمی است. مثلا اینکه در روایات آمده که شش ماه بعد از خروج یمانی و سفیانی امام زمان (ع) ظهور میکنند، بههیچ وجه به ما این اجازه را نمیدهد که اگر غیر از این شد، امام زمان علیه السلام را رد کنیم چون احتمال بدا وجود دارد. مثلا در مورد حضرت موسی (ع) بدا حاصل شد و میقات سی روزهی ایشان به چهل روز تغییر یافت و اکثر بنیاسرائیل مرتد شدند. در مورد امر قائم نیز چنین چیزی ممکن است حاصل شود. قال الباقر (ع): أما إنّه لم یُوَقَّتْ لَنا فیه وَقْتٌ. ولکنْ اِذا حَدَّثْناکُم بِشَیْءٍ فکانَ کما نَقُولُ فَقُولُوا: صَدَقَ الُله و رَسُولُه. و إنْ کانَ بِخِلافِ ذلک، فَقُولُوا: صَدَقَ الُله و رَسُولُه، تُؤْجَرُوا مَرَّتَیْنِ.([2]) امام باقر (ع): آگاه باشید که براي ما زمانی در مورد ظهور معیّن نشده است. ولی اگر براي شما از وقوع چیزي سخن گفتیم و همانطور که گفتهایم واقع شد، بگویید که خدا و رسولش راست گفتهاند. و اگر خلاف آنچه گفته بودیم واقع شد، باز هم بگویید که خدا و رسولش راست گفتهاند، تا اینکه دو برابر پاداش ببرید. لذا فرمودند وقت تعیین نکنید. بنابراین ما وقت تعیین نمیکنیم. اما زمانیکه یمانی با همان اوصافی که اهل بیت فرمودهاند، آمد؛ وظیفهی ما شناخت و پیوستن به ایشان است و ما حتی در ادامه در زمان خروج ایشان بهسمت کوفه هم که طبق روایات میتوان زمان ظهور را بهصورت حدودی متوجه شد، باز هم تعیین وقت نمیکنیم. بدلیل احتمال بدا که اهل بیت بارها تاکید کردهاند. والحمدلله [1]- المهدی الموعود المنتظر باب 24 ص 58/ الملاحم والفتن ص 119 باب 95/بحار الانوار ج 51 ص 82/ معجم احادیث الامام المهدی ج1 ص390. [2]- بحارالانوار، ج 52، ص 185، ح 9.