عرضه به امام جهت تصحیح حدیث

روش سنجش صحت حدیث   أخبرنا جماعة، عن أبی الحسن محمّد بن أحمد بن داود القمّی قال: وجدت بخطّ أحمد بن إبراهیم النوبختیّ وإملاء أبی القاسم الحسین بن روح رضی الله عنه علی ظهر کتاب فیه جوابات ومسائل أنفذت من قم یسأل عنها هل هی جوابات الفقیه علیه السلام أو جوابات محمّد بن علیّ الشلمغانیّ، لأنّه حکی عنه أنّه قال: هذه المسائل أنا أجبت عنها، فکتب إلیهم علی ظهر کتابهم:  بِسْمِ اللّه ِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِقَدْ وَقَفْنا عَلی هذِهِ الرُّقْعَةِ وَما تَضَمَّنَتْهُ، فَجَمِیعُهُ جَوابُنا [عَنِ الْمَسائِلِ] وَلا مَدْخَلَ لِلْمَخْذُول الضّالِّ الْمُضِلِّ الْمَعْرُوفِ بِالْعَزاقِرِیّ لَعَنَهُ اللّه ُ فِی حَرْفٍ مِنْهُ وَقَدْ کانَتْ أَشْیاءُ خَرَجَتْ إِلَیْکُمْ عَلی یَدَی أَحْمَدَ بْنِ بلال وَغَیْرِهِ مِنْ نُظَرائِهِ وَکانَ مِنْ اِرْتِدادِهِمْ عَنِ الإِسْلامِ مِثْلَ ما کانَ مِنْ هذا عَلَیْهِمْ لَعْنَةُ اللّه ِ وَغَضَبُهُ». فاستثبت قدیما فی ذلک. فخرج الجواب:أَلا مَنِ اسْتَثَبَّتَ فَإِنَّهُ لا ضَرَرَ فِی خُرُوجِ ما خَرَجَ عَلی أَیْدِیهِمْ وَأَنّ ذلِکَ صَحِیحٌ. وروی قدیما عن بعض العلماء علیهم السلام والصلاة والرحمة أنّه سئل عن مثل هذا بعینه فی بعض من غضب اللّه علیه وقال علیه السلام:اَلْعِلْمُ عِلْمُنا وَلا شَیْءَ عَلَیْکُمْ مِنْ کُفْرِ، مَنْ کَفَرَ فَما صَحَّ لَکُمْ مِمّا خَرَجَ عَلی یَدِهِ بِرِوایَةٍ غَیْرِهِ لَهُ مِنَ الثِّقاتِ رَحِمَهُمُ اللّه ُ، فَاحْمِدُوا اللّه َ وَاقْبَلُوهُ وَما شَکَکْتُمْ فِیه أَوْ لَمْ یَخْرُجْ إِلَیْکُمْ فِی ذلِکَ إِلاّ عَلی یَدِهِ فَرُدُّوهُ إِلَیْنا لِنُصَحِّحَهُ أَوْ نُبْطِلَهُ وَاللّه ُ تَقَدَّسَتْ أَسْماؤُهُ وَجَلَّ ثَناؤُهُ وَلِیُّ تَوْفِیقِکُمْ وَحَسْبُنا فِی أُمُورِنا کُلِّها وَنِعْمَ الْوَکِیلُ. ابوالحسن محمّد بن احمد بن داوود قمی گفته است: نوشته ای به املای ابوالقاسم حسین بن روح نوبختی و خط احمد بن ابراهیم نوبختی در پشت کتابی دیدم که جواب ها و مسائلی از قم فرستاده بودند تا از حسین بن روح پرسیده شود که آیا این جواب ها از آن فقیه [امام زمان علیه السلام] است یا جواب های محمّد بن علی شلمغانی؟ چرا که از او نقل شده بود که این ها را من جواب داده ام. پس پشت نامه این گونه نوشته شده بود: به نام خداوند بخشنده مهربان بر این نوشته و مضامین آن مطلع و آگاه شدیم، همه جواب ها جواب ماست و مخذول گمراه و گمراه کننده معروف به عزاقری که خداوند لعنتش کند، در هیچ حرفی از آن دخیل نیست. البته نامه هایی قبلاً به وسیله احمد بن بلال و دیگران که مانند او بودند برای شما بیرون آمده، و ارتداد و انحراف این ها از مسیر اسلام مثل ارتداد این [محمّد بن علی شلمغانی ]است. لعنت و غضب خداوند نصیب آن ها شود. [دنبال سؤال] و من از مدّت ها پیش در صدد اثبات این بودم که این جواب ها از شما است. جواب به این صورت آمد: بدانید هر کس که می خواهد این امر را ثابت کند، همانا در بیرون آمدن آنچه که به دست این افراد بوده، اشکالی نیست و همه این ها صحیح هستند. قبلاً هم از بعضی از علما [اهل بیت] علیهم السلام در مورد بعضی از افراد که خداوند بر آن ها غضب کرده، سؤال شده که امام علیه السلام فرموده اند: علم، علم ماست و از کفر کسی که کافر شده ضرری متوجّه شما نیست، پس چنانچه توقیعی که به دست او بیرون آمده صحّت آن به وسیله روایت دیگری از ثقات و معتمدین، بر شما ثابث می شود، آن وقت خداوند را حمد و ستایش کرده و خبر را بپذیرید، و آنچه را که در موردش تردید پیدا شده، یا این که پیرامون آن توقیعی نیامده به جز آنچه که به دست چنین کافر و مرتدی آمده، به ما رجوع دهید تا ما آن را تصحیح کنیم، یا این که باطلش نماییم. خداوندی که نام هایش پاک و ثنایش بلند است، صاحب توفیق شماست، و او در همه کارهای ما کفایت کننده است، و چه خوب وکیلی است. الغیبة طوسی،حدیث345،ص650.