فضیلت تعقیب

و چون از نماز فارغ شدى، شروع به خواندن تعقیب کن که تأکید و امر بسیار بر آن‏ شده، و حق تعالى فرموده:

در تفسیر این آیه روایت شده: چون از نماز فارغ شوى، خود را در دعا به زحمت انداز، و به سوى پروردگار خود میل کن، و حاجات خود را از او بطلب، و امیدت را از غیر او قطع کن. و از حضرت امیر المؤمنین علیه السّلام روایت شده: هر کدام‏ از شما که از نماز فارغ شد، باید دستها را به سوى آسمان بلند کند، و خود را در دعا به سختى اندازد. از روایات استفاده مى‏شود، که تعقیب زیاد کننده روزى است، و مؤمن در نماز است، و ثواب نماز را دارد تا گاهى که مشغول به ذکر حق تعالى‏ است، و خواندن دعا پس از نماز واجب، بهتر از خواندن نماز مستحبّ است. علامه مجلسى رحمه الله فرموده: از کلمه‏ «تعقیب» ظاهر مى‏شود، که قرآن و دعا و ذکر وقتى متصّل به نماز است، عرفا تعقیب مى‏باشد، ولى بهتر آن است‏ که با وضو، و در حال نشستن رو به قبله باشد، و افضل در وقت خواندن تعقیب نشستن بر طریق تشهّد [یعنى متورکّا و بروى کفل] است، و در اثناى تعقیب به ویژه در تعقیب نماز شام سخن نگوید، و بعضى گفته‏اند: تمام شرایط نماز را در تعقیب‏ رعایت کنند، و ظاهر آن است که پس از نماز، به هر حالى که مشغول قرآن و ذکر و دعا باشد، ثوابى براى آن مقرّر است هر چند در حال راه رفتن انجام گیرد. مؤلف گوید: براى دین و دنیا، دعاهاى بسیار، از ائمه اطهار علیهم السّلام در تعقیب نمازها وارد شده، و چون اشرف عبادات بدنى نماز است، و تعقیبات روایت شده را، در تکمیل نمازها دخالتى بس عظیم است، و همچنین موجب بالا رفتن درجات، و فرو ریختن گناهان، و حصول خواسته‏ها، و حاجات‏ مى‏شود، به خاطر این دعاگو رسید، که قسمتى از آنها را در این رساله ذکر نمایم، و اکثر آن را از کتاب «بحار» و «مقباس» علامه مجلسى عطّر الله مرقده الشریف نقل مى‏کنم، پس مى‏گویم: تعقیبات بر دو قسم است: تعقیبات مشترک، و تعقیبات مختصّ