زیارت شب و روز مبعث
سومین زیارت از زیارات مخصوصه حضرت امیر مؤمنان علیه السّلام زیارت شب مبعث و روز آن است، یعنى شب بیستوهفتم رجب و روز آنکه در آن سه زیارت وارد است: اوّل: زیارت رجبیّه: الحمد لله الّذى اشهدنا مشهد اولیائه که در اعمال ماه رجب گذشت و آن زیارتى است که در ماه رجب، در هر یک از مشاهد مشرّفه خوانده مىشود، ولى صاحب کتاب «مزار قدیم» و شیخ محمّد بن مشهدى آن را نیز از زیارت مخصوصه شب مبعث شمردهاند چون آن زیارت را خواندى، فرمودهاند: بعد از آن دو رکعت نماز زیارت بجا آور، و هرچه خواهى دعا کن. دوم: زیارت السّلام على آب الائمه و معدن النبوه است، که علامه مجلسى آن را زیارت هفتم کتاب «تحفه» قرار داده است. و صاحب کتاب «مزار قدیم» گفته است، مختص به شب بیستوهفتم رجب است، چنانکه ما آن را در «هدیة الزائر» ذکر کردیم. سوم: زیارتى است که شیخ مفید و سیّد و شهید نقل کردهاند، به این صورت که چون در شب مبعث یا روز آن، خواستى امیر مؤمنان علیه السّلام را زیارت کنى، بر در بارگاه شریفش مقابل قبر آن حضرت بایست و بگو:
أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ اِلّا اللهُ وَحْدَهُ لا شَرِیکَ لَهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدا عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ وَ أَنَّ عَلِیَّ بْنَ أَبِی طَالِبٍ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ عَبْدُ اللهِ وَ أَخُو رَسُولِهِ وَ أَنَّ الْأَئِمَّةَ الطَّاهِرِینَ مِنْ وُلْدِهِ حُجَجُ اللهِ عَلَى خَلْقِهِ
شهادت مىدهم که معبودى جز خدا نیست، یگانه است و شریکى ندارد، و شهادت مىدهم که محمّد بنده و فرستاده اوست، و على بن ابیطالب امیر مؤمنان بنده خدا، و برادر رسول اوست، و امامان پاک از فرزندانش حجّتهاى خدا بر خلق اویند
پس وارد شو، و نزدیک قبر آن حضرت بایست، به طورى که رویت به جانب قبر، و پشت به قبله باشى، آنگاه صد مرتبه الله اکبر بگو و بخوان:
السَّلامُ عَلَیْکَ یَا وَارِثَ آدَمَ خَلِیفَةِ اللهِ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا وَارِثَ نُوحٍ صَفْوَةِ اللهِ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا وَارِثَ إِبْرَاهِیمَ خَلِیلِ اللهِ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا وَارِثَ مُوسَى کَلِیمِ اللهِ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا وَارِثَ عِیسَى رُوحِ اللهِ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا وَارِثَ مُحَمَّدٍ سَیِّدِ رُسُلِ اللهِ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا إِمَامَ الْمُتَّقِینَ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا سَیِّدَ الْوَصِیِّینَ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا وَصِیَّ رَسُولِ رَبِّ الْعَالَمِینَ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا وَارِثَ عِلْمِ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا النَّبَأُ الْعَظِیمُ السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الصِّرَاطُ الْمُسْتَقِیمُ
سلام بر تو اى وارث آدم جانشین خدا، سلام بر تو اى وارث نوح برگزیده خدا، سلام بر تو اى وارث ابراهیم دوست خدا، سلام بر تو اى وارث موسى همسخن خدا، سلام بر تو اى وارث عیسى روح خدا، سلام بر تو اى وارث محمّد سرور رسولان خدا، سلام بر تو اى امیر مؤمنان سلام بر تو اى پیشواى پرهیزگاران، سلام بر تو اى سرور جانشینان، سلام بر تو اى جانشین رسول پروردگار جهانیان، سلام بر تو اى وارث دانش پیشینیان، سلام بر تو اى خبر بزرگ سلام بر تو اى راه راست
السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الْمُهَذَّبُ الْکَرِیمُ السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الْوَصِیُّ التَّقِیُّ السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الرَّضِیُّ الزَّکِیُّ السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الْبَدْرُ الْمُضِیءُ السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الصِّدِّیقُ الْأَکْبَرُ السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الْفَارُوقُ الْأَعْظَمُ السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا السِّرَاجُ الْمُنِیرُ السَّلامُ عَلَیْکَ یَا إِمَامَ الْهُدَى السَّلامُ عَلَیْکَ یَا عَلَمَ التُّقَى السَّلامُ عَلَیْکَ یَا حُجَّةَ اللهِ الْکُبْرَى السَّلامُ عَلَیْکَ یَا خَاصَّةَ اللهِ وَ خَالِصَتَهُ وَ أَمِینَ اللهِ وَ صَفْوَتَهُ وَ بَابَ اللهِ وَ حُجَّتَهُ وَ مَعْدِنَ حُکْمِ اللهِ وَ سِرِّهِ وَ عَیْبَةَ عِلْمِ اللهِ وَ خَازِنَهُ وَ سَفِیرَ اللهِ فِی خَلْقِهِ أَشْهَدُ أَنَّکَ أَقَمْتَ الصَّلاةَ وَ آتَیْتَ الزَّکَاةَ وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَیْتَ عَنِ الْمُنْکَرِ
سلام بر تو اى پیراسته بزرگوار، سلام بر تو اى جانشین پرهیزگار، سلام بر تو اى پسندیده پاک، سلام بر تو اى ماه نوربخش، سلام بر تو اى بزرگ‌ترین صدّیق، سلام بر تو اى بزرگ‌ترین جداکننده حق و باطل، سلام بر تو اى چراغ نورافشان، سلام بر تو اى امام هدایت، سلام بر تو اى پرچم پرهیزگارى، سلام بر تو اى حجّت بزرگ‌تر خدا، سلام بر تو اى بنده خاص و خالص حق، و امین و برگزیده خدا و درگاه خدا، و معدن حکم خدا، و راز و گنجینه علم و خزانهدار و سفیر خدا در میان بندگان، شهادت مىدهم که تو نماز را بپا داشتى، و زکات را پرداختى، و امیر به معروف و نهی از منکر کردى
وَ اتَّبَعْتَ الرَّسُولَ وَ تَلَوْتَ الْکِتَابَ حَقَّ تِلاوَتِهِ وَ بَلَّغْتَ عَنِ اللهِ وَ وَفَیْتَ بِعَهْدِ اللهِ وَ تَمَّتْ بِکَ کَلِمَاتُ اللهِ وَ جَاهَدْتَ فِی اللهِ حَقَّ جِهَادِهِ وَ نَصَحْتَ للهِ وَ لِرَسُولِهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ جُدْتَ بِنَفْسِکَ صَابِرا مُحْتَسِبا مُجَاهِدا عَنْ دِینِ اللهِ مُوَقِّیا لِرَسُولِ اللهِ طَالِبا مَا عِنْدَ اللهِ رَاغِبا فِیمَا وَعَدَ اللهُ وَ مَضَیْتَ لِلَّذِی کُنْتَ عَلَیْهِ شَهِیدا وَ شَاهِدا وَ مَشْهُودا فَجَزَاکَ اللهُ عَنْ رَسُولِهِ وَ عَنِ الْإِسْلامِ وَ أَهْلِهِ مِنْ صِدِّیقٍ أَفْضَلَ الْجَزَاءِ أَشْهَدُ أَنَّکَ کُنْتَ أَوَّلَ الْقَوْمِ إِسْلاما وَ أَخْلَصَهُمْ إِیمَانا وَ أَشَدَّهُمْ یَقِینا وَ أَخْوَفَهُمْ للهِ وَ أَعْظَمَهُمْ عَنَاءً وَ أَحْوَطَهُمْ عَلَى رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ أَفْضَلَهُمْ مَنَاقِبَ وَ أَکْثَرَهُمْ سَوَابِقَ وَ أَرْفَعَهُمْ دَرَجَةً
و قرآن را تلاوت نموده آنگونه که شایسته تلاوت است، و از جانب خدا دین را به مردم رساندى، و به پیمان خدا وفا کردى، و کلمات خدا به وسیله تو کامل شد، و در راه خدا جهاد کردى جهادى شایسته، و براى خدا و رسولش (درود خدا بر او و خاندانش باد) خیرخواهى نمودى، و به جانبازى برخاستى، با صبر و براى خدا، درحالىکه دفاع کننده بودى از دین خدا، و حفظ کننده جان رسول خدا، خواهان آنچه نزد خداست، مشتاق به آنچه خدا وعده داد، و از جهاد رفتى بر روشنى که بر آن بودى، حاضر و گواه و گواهى شده، خدا پاداش دهد از جانب پیامبرش، و از سوى اسلام و اهلش از چنین صدّیقى! بر‌ترین پاداشها، شهادت مىدهم تو اولین فرد ملّت بودى در اسلام، و خالصترینشان در ایمان، و شدیدترینشان در یقین، و ترسندهترینشان از خدا، و بزرگترینشان در قبول زحمت، و با احیتاطترینشان نسبت به رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش باد)، و برترینشان در فضائل، و زیادترینشان در سوابق، و بلندترینشان در درجه
وَ أَشْرَفَهُمْ مَنْزِلَةً وَ أَکْرَمَهُمْ عَلَیْهِ فَقَوِیتَ [قَوِیتَ] حِینَ وَهَنُوا وَ لَزِمْتَ مِنْهَاجَ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ أَشْهَدُ أَنَّکَ کُنْتَ خَلِیفَتَهُ حَقّا لَمْ تُنَازَعْ بِرَغْمِ الْمُنَافِقِینَ وَ غَیْظِ الْکَافِرِینَ وَ ضِغْنِ الْفَاسِقِینَ وَ قُمْتَ بِالْأَمْرِ حِینَ فَشِلُوا وَ نَطَقْتَ حِینَ تَتَعْتَعُوا وَ مَضَیْتَ بِنُورِ اللهِ إِذْ وَقَفُوا فَمَنِ اتَّبَعَکَ فَقَدِ اهْتَدَى [هُدِیَ] کُنْتَ أَوَّلَهُمْ کَلاما وَ أَشَدَّهُمْ خِصَاما وَ أَصْوَبَهُمْ مَنْطِقا وَ أَسَدَّهُمْ رَأْیا وَ أَشْجَعَهُمْ قَلْبا وَ أَکْثَرَهُمْ یَقِینا وَ أَحْسَنَهُمْ عَمَلا
و شریفترینشان در منزلت، و بزرگوارترینشان در پیشگاه او، پس نیرومند بودى هنگامىکه مردم سست بودند، و لمازم بودى راه رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش باد) را، و شهادت مىدهم که تو جانشین پیامبر بودى، جانشینى بر حق، در این امر به رغم خواهش منافقان و خشم کافران، و کینه فاسقان، و تو را کشمکشى نبود، به کار حکومت قیام کردى، هنگامىکه آنها کاهلى کردند و نطق کردى، زمانى که آنان از سخن گفتن دم زدند، به نور خدا پیش رفتى، آن زمان که آنها توقّف کردند، پس هرکه تو را پیروى کرد راه یافت، تو اول آنان بودى در سخن گفتن، و سختترینشان در دفاع، و درستترینشان در گفتار، و استوارترینشان در رأى، و شجاعترینشان در قلب، و زیادترینشان در یقین، و نیکوترینشان در عمل
وَ أَعْرَفَهُمْ بِالْأُمُورِ کُنْتَ لِلْمُؤْمِنِینَ أَبا رَحِیما إِذْ صَارُوا عَلَیْکَ عِیَالا فَحَمَلْتَ أَثْقَالَ مَا عَنْهُ ضَعُفُوا وَ حَفِظْتَ مَا أَضَاعُوا وَ رَعَیْتَ مَا أَهْمَلُوا وَ شَمَّرْتَ إِذْ جَبَنُوا وَ عَلَوْتَ إِذْ هَلِعُوا وَ صَبَرْتَ إِذْ جَزِعُوا کُنْتَ عَلَى الْکَافِرِینَ عَذَابا صَبّا وَ غِلْظَةً وَ غَیْظا وَ لِلْمُؤْمِنِینَ غَیْثا وَ خِصْبا وَ عِلْما لَمْ تُفْلَلْ حُجَّتُکَ وَ لَمْ یَزِغْ قَلْبُکَ وَ لَمْ تَضْعُفْ بَصِیرَتُکَ وَ لَمْ تَجْبُنْ نَفْسُکَ کُنْتَ کَالْجَبَلِ لا تُحَرِّکُهُ الْعَوَاصِفُ وَ لا تُزِیلُهُ الْقَوَاصِفُ کُنْتَ کَمَا قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ قَوِیّا فِی بَدَنِکَ مُتَوَاضِعا فِی نَفْسِکَ عَظِیما عِنْدَ اللهِ کَبِیرا فِی الْأَرْضِ جَلِیلا فِی السَّمَاءِ
و آگاهترینشان به امور، براى اهل ایمان پدرى مهربان بودى، زمانىکه تدبیر امورشان به دست تو افتاد پس تو به دوش کشیدى، آنچه آنان از آن ناتوان شدند، و حفظ کردى آنچه را آنها ضایع نمودند، و رعایت کردى آنچه را آنها فرو گذاردند، و دامن همّت به کمر زدى زمانى که ترسیدند، و بر‌تر شدى وقتى آزمند شدند، و صبر کردى آنگاه که صبر نکردند، بر کافران عذابى ریزان بودى و شدید، و خشمگین، و براى مومنان باران رحمت و نعمت فراوان و دانش بىپایان بودى، دلیلت کند نشد، دلت منحرف نگشت، بصیرتت به ناتوانى ننشست، وجودت نترسید، مانند کوه بودى که تندبادها حرکتش ندهد، و شکنندهها از جا برش ندارد، آنچنان بودى که رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش باد) فرمود: قوى در بدن، فروتن پیش خود، عظیم نزد خدا، بزرگ در زمین، با عظمت در آسمان
لَمْ یَکُنْ لِأَحَدٍ فِیکَ مَهْمَزٌ وَ لا لِقَائِلٍ فِیکَ مَغْمَزٌ وَ لا لِخَلْقٍ فِیکَ مَطْمَعٌ وَ لا لِأَحَدٍ عِنْدَکَ هَوَادَةٌ یُوجَدُ الضَّعِیفُ الذَّلِیلُ عِنْدَکَ قَوِیّا عَزِیزا حَتَّى تَأْخُذَ لَهُ بِحَقِّهِ وَ الْقَوِیُّ الْعَزِیزُ عِنْدَکَ ضَعِیفا [ذَلِیلا] حَتَّى تَأْخُذَ مِنْهُ الْحَقَّ الْقَرِیبُ وَ الْبَعِیدُ عِنْدَکَ فِی ذَلِکَ سَوَاءٌ شَأْنُکَ الْحَقُّ وَ الصِّدْقُ وَ الرِّفْقُ وَ قَوْلُکَ حُکْمٌ وَ حَتْمٌ وَ أَمْرُکَ حِلْمٌ وَ عَزْمٌ وَ رَأْیُکَ عِلْمٌ وَ حَزْمٌ [وَ جَزْمٌ] اعْتَدَلَ بِکَ الدِّینُ وَ سَهُلَ بِکَ الْعَسِیرُ وَ أُطْفِئَتْ بِکَ النِّیرَانُ وَ قَوِیَ بِکَ الْإِیمَانُ وَ ثَبَتَ بِکَ الْإِسْلامُ وَ هَدَّتْ مُصِیبَتُکَ الْأَنَامَ فَإِنَّا للهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعُونَ لَعَنَ اللهُ مَنْ قَتَلَکَ
براى احدى درباره تو جاى طعنهزدن نبود، و براى گویندهاى در حقت زمینه عیبجویى وجود نداشت، و براى خلق نسبت به تو براى خواستههاى باطلشان جاى طمعى، و نه کسى را پیش تو توّقع نرمشى، ناتوان و خوار نزد تو، نیرومند و عزیز به حساب مىآید، تا حقّش را به نفع او بگیرى، و نیرومند و عزیز پیش تو، ناتوان و خوار شمرده مىشد تا حق را از چنگ او درآورى نزدیک و دور نزد تو در این زمینه برابرند، کار تو حق و درستى و خوشرفتارى است، و گفتهات حکم و حتم، و دستورت بردبارى و تصمیم، و رأیت دانش و تدبیر، دین به تو اعتدال یافت، و سختى به تو آسان شد، و آتشها به وسیله تو خاموش گشت، و ایمان به جناب تو نیرومندى یافت، و اسلام به تو پایدار شد، و مصیبتت مردم را درهم شکست، پس ما از آن خداییم و به سوى او باز مىگردیم، خدا لعنت کند کس که تو را کشت
وَ لَعَنَ اللهُ مَنْ خَالَفَکَ وَ لَعَنَ اللهُ مَنِ افْتَرَى عَلَیْکَ وَ لَعَنَ اللهُ مَنْ ظَلَمَکَ وَ غَصَبَکَ حَقَّکَ وَ لَعَنَ اللهُ مَنْ بَلَغَهُ ذَلِکَ فَرَضِیَ بِهِ إِنَّا إِلَى اللهِ مِنْهُمْ بُرَآءُ لَعَنَ اللهُ أُمَّةً خَالَفَتْکَ وَ جَحَدَتْ وِلایَتَکَ وَ تَظَاهَرَتْ عَلَیْکَ وَ قَتَلَتْکَ وَ حَادَتْ عَنْکَ وَ خَذَلَتْکَ الْحَمْدُ للهِ الَّذِی جَعَلَ النَّارَ مَثْوَاهُمْ وَ بِئْسَ الْوِرْدُ الْمَوْرُودُ أَشْهَدُ لَکَ یَا وَلِیَّ اللهِ وَ وَلِیَّ رَسُولِهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ بِالْبَلاغِ وَ الْأَدَاءِ [وَ النَّصِیحَةِ] وَ أَشْهَدُ أَنَّکَ حَبِیبُ [جَنْبُ] اللهِ وَ بَابُهُ وَ أَنَّکَ جَنْبُ [حَبِیبُ] اللهِ وَ وَجْهُهُ الَّذِی مِنْهُ یُؤْتَى وَ أَنَّکَ سَبِیلُ اللهِ وَ أَنَّکَ عَبْدُ اللهِ وَ أَخُو رَسُولِهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ أَتَیْتُکَ زَائِرا لِعَظِیمِ حَالِکَ وَ مَنْزِلَتِکَ عِنْدَ اللهِ وَ عِنْدَ رَسُولِهِ مُتَقَرِّبا إِلَى اللهِ بِزِیَارَتِکَ رَاغِبا إِلَیْکَ فِی الشَّفَاعَةِ
و آنکه با تو مخالفت ورزید، و آنکه به تو دروغ بست، و آنکه بر تو ستم روا داشت، و حقّت را غصب کرد، و خدا لعنت کند کسى را که این خبر به او رسید و به آن خشنود شد، ما با توجّه به خدا از ایشان بیزاریم، خدا لعنت کند ملّتى را که با تو مخالفت ورزیدند، و ولایتت را انکار نمودند، و بر علیه تو به هم کمک رساندند و تو را کشتند، و از تو منحرف شده، و از یارىات دریغ کردند، خدا را سپاس که آتش را جایگاه آنان قرار داد، و چه جایگاهى است براى واردشدگان، برایت شهادت مىدهم اى ولىّ خدا، و ولىّ رسولش (درود خدا بر او و خاندانش باد) به رساندن پیام حق، و اداى وظیفه، و شهادت مىدهم که تو حبیب و درگاه و همراه خدایى، و سویهاى هستى که از آن به جانب خدا مىآیند، و تویى راه خدا، و تویى بنده خدا، و برادر رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش باد) به نزدت آمدهام، یارت کننده به خاطر بزرگ بودن حال و منزلتت نزد خدا، و رسولش، و به زیارتت به سوى خدا تقرّب مىجویم مشتاق به سوى توام، در شفاعت
أَبْتَغِی بِشَفَاعَتِکَ خَلاصَ نَفْسِی مُتَعَوِّذا بِکَ مِنَ النَّارِ هَارِبا مِنْ ذُنُوبِیَ الَّتِی احْتَطَبْتُهَا عَلَى ظَهْرِی فَزِعا إِلَیْکَ رَجَاءَ رَحْمَةِ رَبِّی أَتَیْتُکَ أَسْتَشْفِعُ بِکَ یَا مَوْلایَ إِلَى اللهِ وَ أَتَقَرَّبُ بِکَ إِلَیْهِ لِیَقْضِیَ بِکَ حَوَائِجِی فَاشْفَعْ لِی یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ إِلَى اللهِ فَإِنِّی عَبْدُ اللهِ وَ مَوْلاکَ وَ زَائِرُکَ وَ لَکَ عِنْدَ اللهِ الْمَقَامُ الْمَعْلُومُ وَ الْجَاهُ الْعَظِیمُ وَ الشَّأْنُ الْکَبِیرُ وَ الشَّفَاعَةُ الْمَقْبُولَةُ اللهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ صَلِّ عَلَى عَبْدِکَ وَ أَمِینِکَ الْأَوْفَى وَ عُرْوَتِکَ الْوُثْقَى وَ یَدِکَ الْعُلْیَا وَ کَلِمَتِکَ الْحُسْنَى وَ حُجَّتِکَ عَلَى الْوَرَى وَ صِدِّیقِکَ الْأَکْبَرِ سَیِّدِ الْأَوْصِیَاءِ وَ رُکْنِ الْأَوْلِیَاءِ وَ عِمَادِ الْأَصْفِیَاءِ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ وَ یَعْسُوبِ الْمُتَّقِینَ وَ قُدْوَةِ الصِّدِّیقِینَ وَ إِمَامِ الصَّالِحِینَ
به شفاعتت رهایى خویش را مىطلبم، از آتش به تو پناهندهام از گناهانم که بر پشت خود بار کردهام گریزانم، هراسان به سوى توام، درحالىکه امید به رحمت پروردگار دارم، به سوى تو آمدهام، تو را به جانب خدا به شفاعت مىگیرم اى مولایم. تقرّب مىجویم به وسیله تو به خدا، تا به عنایت تو حاجاتم برآورده شود، اى امیر مؤمنان مرا به درگاه خدا شفاعت کن، من بنده خدا، و دوست و زائر تو هستم، براى تو نزد خدا مقام معلوم و منزلت و مقام بزرگ و شفاعت پذیرفته است. خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و درود فرست بر بنده و امین وفادارت، و دستآویز محکم و دوست برترت، و کلمه نیکو‌تر و حجّت بر بندگانت و صدّیق اکبر و سرور جانشینان و پایه اولیا و تکیهگاه برگزیدگان، امیر مومنان در پیش پرهیزگاران، و مقتداى صدّیقان، و پیشواى شایستگان
الْمَعْصُومِ مِنَ الزَّلَلِ وَ الْمَفْطُومِ مِنَ الْخَلَلِ وَ الْمُهَذَّبِ مِنَ الْعَیْبِ وَ الْمُطَهَّرِ مِنَ الرَّیْبِ أَخِی نَبِیِّکَ وَ وَصِیِّ رَسُولِکَ وَ الْبَائِتِ عَلَى فِرَاشِهِ وَ الْمُوَاسِی لَهُ بِنَفْسِهِ وَ کَاشِفِ الْکَرْبِ عَنْ وَجْهِهِ الَّذِی جَعَلْتَهُ سَیْفا لِنُبُوَّتِهِ وَ مُعْجِزا لِرِسَالَتِهِ وَ دِلالَةً وَاضِحَةً لِحُجَّتِهِ وَ حَامِلا لِرَایَتِهِ وَ وِقَایَةً لِمُهْجَتِهِ وَ هَادِیا لِأُمَّتِهِ وَ یَدا لِبَأْسِهِ وَ تَاجا لِرَأْسِهِ وَ بَابا لِنَصْرِهِ وَ مِفْتَاحا لِظَفَرِهِ حَتَّى هَزَمَ جُنُودَ الشِّرْکِ بِأَیْدِکَ وَ أَبَادَ عَسَاکِرَ الْکُفْرِ بِأَمْرِکَ وَ بَذَلَ نَفْسَهُ فِی مَرْضَاتِکَ وَ مَرْضَاةِ رَسُولِکَ وَ جَعَلَهَا وَقْفا عَلَى طَاعَتِهِ وَ مِجَنّا دُونَ نَکْبَتِهِ حَتَّى فَاضَتْ نَفْسُهُ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ فِی کَفِّهِ وَ اسْتَلَبَ بَرْدَهَا
آن معصوم از لغزشها، و بریده از نقایص، و پیراسته از عیب، و پاک از شک، برادر پیامبرت، و جانشین رسولت، و خوابیده بر بسترش، و کمکدهنده به پیامبر با جانش، و برطرف کننده اندوه از چهرهاش، آنکه او را قرار دادى شمیشیرى براى نبوّتش و معجزهاى براى رسالتش و دلالتى روشن براى حجّتش، و حملکننده پرچمش، و نگهدارنده جانش، و راهنمایى امّتش، و قدت براى نبردش، و تاجى بر سرش و درگاهى براى یارىاش و کلیدى براى پیروزىاش، تا سپاهیان شرک را با یارىات شکست داد، و اردوهاى کفر را به دستورت نابود ساخت و جانش را در راه خشنودى تو و رسولت بخشید، و آن را وقف بر اطاعت او، و سپرى در برابر گرفتاریهاى پیامبر قرار داد، تا جان پیامبر (درود خدا بر او و خاندانش باد) در میان مشت او برآمد، و از خنکى آن را در ربود
وَ مَسَحَهُ عَلَى وَجْهِهِ وَ أَعَانَتْهُ مَلائِکَتُکَ عَلَى غُسْلِهِ وَ تَجْهِیزِهِ وَ صَلَّى عَلَیْهِ وَ وَارَى شَخْصَهُ وَ قَضَى دَیْنَهُ وَ أَنْجَزَ وَعْدَهُ وَ لَزِمَ عَهْدَهُ وَ احْتَذَى مِثَالَهُ وَ حَفِظَ وَصِیَّتَهُ وَ حِینَ وَجَدَ أَنْصَارا نَهَضَ مُسْتَقِلا بِأَعْبَاءِ الْخِلافَةِ مُضْطَلِعا بِأَثْقَالِ الْإِمَامَةِ فَنَصَبَ رَایَةَ الْهُدَى فِی عِبَادِکَ وَ نَشَرَ ثَوْبَ الْأَمْنِ فِی بِلادِکَ وَ بَسَطَ الْعَدْلَ فِی بَرِیَّتِکَ وَ حَکَمَ بِکِتَابِکَ فِی خَلِیقَتِکَ وَ أَقَامَ الْحُدُودَ وَ قَمَعَ الْجُحُودَ وَ قَوَّمَ الزَّیْغَ وَ سَکَّنَ الْغَمْرَةَ وَ أَبَادَ الْفَتْرَةَ وَ سَدَّ الْفُرْجَةَ وَ قَتَلَ النَّاکِثَةَ وَ الْقَاسِطَةَ وَ الْمَارِقَةَ وَ لَمْ یَزَلْ عَلَى مِنْهَاجِ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ
و بر چهره خود کشید، و فرشتگان او را بر غسل و تجهیز رسول خدا کمک کردند، آن حضرت بر پیامبر نماز خواند، و جنازهاش را در خاک گذاشت، و قرض او را ادا کرد، و به وعدهاش وفا نمود، و ملازم پیمانش شد، و پا جاى پایش نهاد، و وصیّتش را حفظ کرد، و زمانى که یاورانى براى خود یافت، خود به کارهاى سنگین خلافت قیام کرد، درحالىکه با قدرت تمام بارهاى گران امامت را به دوش کشید، پس پرچم هدایت را در میان بندگانت برافراشت، و جامه امنیّت را در کشورهایت گشود، و عدالت را در میان مخلوقاتت گستراند، در بین مردم به قرآنت حکومت کرد، و مقررّاتت را بر پا نمود، و انکار را مقهور و خوار کرد، کجى را راست نمود، و فتنه را آرام ساخت، و سستى را به نابودى کشید، و شکاف اجتماعى را بست، و پیمانشکنان و ستمکاران و خارجشدگان از دین را کشت، و همواره زندگى کرد بر راه و روش رسول خدا (درود خدا ب راو و خاندانش باد)
وَ وَتِیرَتِهِ وَ لُطْفِ شَاکِلَتِهِ وَ جَمَالِ سِیرَتِهِ مُقْتَدِیا بِسُنَّتِهِ مُتَعَلِّقا بِهِمَّتِهِ مُبَاشِرا لِطَرِیقَتِهِ وَ أَمْثِلَتُهُ نَصْبُ عَیْنَیْهِ یَحْمِلُ عِبَادَکَ عَلَیْهَا وَ یَدْعُوهُمْ إِلَیْهَا إِلَى أَنْ خُضِبَتْ شَیْبَتُهُ مِنْ دَمِ رَأْسِهِ اللهُمَّ فَکَمَا لَمْ یُؤْثِرْ فِی طَاعَتِکَ شَکّا عَلَى یَقِینٍ وَ لَمْ یُشْرِکْ بِکَ طَرْفَةَ عَیْنٍ صَلِّ عَلَیْهِ صَلاةً زَاکِیَةً نَامِیَةً یَلْحَقُ بِهَا دَرَجَةَ النُّبُوَّةِ فِی جَنَّتِکَ وَ بَلِّغْهُ مِنَّا تَحِیَّةً وَ سَلاما وَ آتِنَا مِنْ لَدُنْکَ فِی مُوَالاتِهِ فَضْلا وَ إِحْسَانا وَ مَغْفِرَةً وَ رِضْوَانا إِنَّکَ ذُو الْفَضْلِ الْجَسِیمِ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
و طریق او، و نرمى خوى او، و زیبایى روش او، درحالىکه به روشش اقتدا کرد، و به عزّتش آویخت، و عهدهدار طریق او شد، و نمونههاى عالى کارهاى حضرتش را نصب العین خود قرار داد. بندگانت را به آن کارها وادار مىکرد، و به آن امور دعوت مىنمود، تا وقتى که محاسنش به خون سرش رنگین شد. خدایا همچنانکه او در طاعت تو شک را بر یقین ترجیح نداد، و به اندازه چشم برهمزدنى بر تو شرک نیاورد، بر او درود فرست درودى پاکیزه، روینده که به وسیله آن در بهشت به درجه نبوت برسد، و از جانب ما به او درود و سلام برسان، و عنایت کن به ما از جانبت خود، در دوستىاش فضل و احسان و مغفرت و خشنودى را، که تو دارنده فضل تنومندى، به مهربانىات اى مهربانترین مهربانان
سپس ضریح را ببوس، و طرف راست صورت خود را بر آن بگذار و پس از آنجانب چپ را، آنگاه به سوى قبله برگرد، و نماز زیارت بجاى آر، و پس از نماز هرچه خواهى دعا کن، و بعد از گفتن تسبیح حضرت فاطمه زهرا علیها السلام بگو:
اللهُمَّ إِنَّکَ بَشَّرْتَنِی عَلَى لِسَانِ نَبِیِّکَ وَ رَسُولِکَ مُحَمَّدٍ صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِ وَ آلِهِ فَقُلْتَ وَ بَشِّرِ الَّذِینَ آمَنُوا أَنَّ لَهُمْ قَدَمَ صِدْقٍ عِنْدَ رَبِّهِمْ اللهُمَّ وَ إِنِّی مُؤْمِنٌ بِجَمِیعِ أَنْبِیَائِکَ وَ رُسُلِکَ صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِمْ فَلا تَقِفْنِی بَعْدَ مَعْرِفَتِهِمْ مَوْقِفا تَفْضَحُنِی فِیهِ عَلَى رُءُوسِ الْأَشْهَادِ بَلْ قِفْنِی مَعَهُمْ وَ تَوَفَّنِی عَلَى التَّصْدِیقِ بِهِمْ اللهُمَّ وَ أَنْتَ خَصَصْتَهُمْ بِکَرَامَتِکَ وَ أَمَرْتَنِی بِاتِّبَاعِهِمْ اللهُمَّ وَ إِنِّی عَبْدُکَ وَ زَائِرُکَ مُتَقَرِّبا إِلَیْکَ بِزِیَارَةِ أَخِی رَسُولِکَ وَ عَلَى کُلِّ مَأْتِیٍّ وَ مَزُورٍ حَقٌّ لِمَنْ أَتَاهُ وَ زَارَهُ وَ أَنْتَ خَیْرُ مَأْتِیٍّ وَ أَکْرَمُ مَزُورٍ فَأَسْأَلُکَ یَا اللهُ یَا رَحْمَانُ یَا رَحِیمُ یَا جَوَادُ یَا مَاجِدُ یَا أَحَدُ یَا صَمَدُ یَا مَنْ لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوا أَحَدٌ وَ لَمْ یَتَّخِذْ صَاحِبَةً وَ لا وَلَدا أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
خدایا تو بر زبان پیامبر و رسولت محمّد (درود تو بر او و خاندانش) به من بشارت دادى و فرمودى: «و بشارت ده کسانى را که ایمان آوردند، که براى آنان است نزد پروردگارشان قدم راستى. خداى من به همه پیامبران و رسولانت (درود تو بر ایشان) مؤمنم، پس از معرفت به آنان در موقعیتى قرارم مده که در بر مردم رسوایم سازى، بلکه مرا با آنان قرار ده، و با تصدیق به آنان بمیران. خدایا تو آنان را مخصوص به کرامتت گرداندى، و مرا به پیروى از ایشان فرمان دادى. خدایا من بنده و زائر توام، و به تو تقرّب مىجویم با زیارت برادر رسولت، و بر هر آمدهاى و زیارت شدهاى، براى کسىکه به نزد او آمده و زیارت کرده حقىّ است، و تو بهترین دیدار شده، و بزرگوار‌ترین زیارت شدهاى، پس از تو درخواست مىکنم اى خدا، اى مهربان، اى بخشنده، اى جواد، اى بزرگوار، اى یکتا، اى بىنیاز، اى کسىکه نزاده و زائیده نشده، واحدى همتایش نبوده، و همسر و فرزندى برنگرفته، اینکه بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستى
وَ أَنْ تَجْعَلَ تُحْفَتَکَ إِیَّایَ مِنْ زِیَارَتِی أَخَا رَسُولِکَ فَکَاکَ رَقَبَتِی مِنَ النَّارِ وَ أَنْ تَجْعَلَنِی مِمَّنْ یُسَارِعُ فِی الْخَیْرَاتِ وَ یَدْعُوکَ رَغَبا وَ رَهَبا وَ تَجْعَلَنِی لَکَ مِنَ الْخَاشِعِینَ اللهُمَّ إِنَّکَ مَنَنْتَ عَلَیَّ بِزِیَارَةِ مَوْلایَ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ وَ وِلایَتِهِ وَ مَعْرِفَتِهِ فَاجْعَلْنِی مِمَّنْ یَنْصُرُهُ وَ یَنْتَصِرُ بِهِ وَ مُنَّ عَلَیَّ بِنَصْرِکَ لِدِینِکَ اللهُمَّ وَ اجْعَلْنِی مِنْ شِیعَتِهِ وَ تَوَفَّنِی عَلَى دِینِهِ اللهُمَّ أَوْجِبْ لِی مِنَ الرَّحْمَةِ وَ الرِّضْوَانِ وَ الْمَغْفِرَةِ وَ الْإِحْسَانِ وَ الرِّزْقِ الْوَاسِعِ الْحَلالِ الطَّیِّبِ مَا أَنْتَ أَهْلُهُ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ وَ الْحَمْدُ للهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ
و قرار دهى تحفهات را برایم در زیارتم نسبت به رسولت رهایى از آتش دوزخ، و قرارم دهى از آنانکه به سوى خیرات مىشتابند، و تو را با امید و بیم مىخوانند، و از خشوعکنندگان براى خود مقرّرم دارى. خدایا بر من منّت نهادى به زیارت مولایم على بن ابیطالب و به ولایت و معرفتش، پس قرارم ده از کسانىکه او را یارى مىکنند، و از او یارى مىستانند، و بر من منّت بنه به یارىات براى دین. خدایا مرا از شیعیانش قرار ده و بر دینش بمیران. خدایا براى من واجب گردان، از رحمت و خشنودى و مغفرت و احسان و روزى وسیع حلال پاکیزه، آنچنانکه تو شایسته آنى، اى مهربانترین مهربانان، و سپاس خداى را پروردگار جهانیان
مؤلف گوید: در روایت معتبر آمده حضرت خضر علیه السّلام روز شهادت امیر مؤمنان علیه السّلام گریهکنان و استرجاع انّا لله و انّا الیه راجعون گویان به شتاب آمد، و بر در حانه آن حضرت ایستاد، پس گفت:
رَحِمَکَ اللهُ یَا أَبَا الْحَسَنِ کُنْتَ أَوَّلَ الْقَوْمِ إِسْلاما وَ أَخْلَصَهُمْ إِیمَانا وَ أَشَدَّهُمْ یَقِینا وَ أَخْوَفَهُمْ للهِ
خدا رحمت کند اى ابو الحسن، تو اولین نفر ملّت در گرویدن به اسلام، و خالصترینشان در ایمان، و سختترینشان در یقین و ترسندهترینشان از خدا بودى
و بسیارى از فضائل آن حضرت را نزدیک به این عباراتى که در همین زیارت است برشمرد پس اگر در این روز یعنى روز شهادت هم خوانده شود مناسب است، و اصل آن کلمات را که به منزله زیارت روز شهادت است در کتاب هدیه ذکر کردهایم، هرکه خواهد به آن کتاب مراجعه کند. بدانکه ما پیش از این در ضمن اعمال شب مبعث کلامى از سفرنامه ابن بطوطه نقل کردیم که به این روضه شریفه «صلوات الله على مشرفها» متعلّق بود، شایسته است به آنجا رجوع شود