روز بیست و هشتم صفر

روز بیست‏وهشتم: سال یازدهم روز وفات حضرت خاتم انبیا (صلوات الله و سلامه علیه) است، و روز وفات به اتّفاق‏ همه علما روز دوشنبه بوده، و هنگام وفات شصت‏وسه سال داشتند. در چهل سالگى مبعوث به رسالت شد، سیزده سال‏ در شهر مکّه مردم را به خداپرستى خواند، در سنّ پنجاه‏وسه سالگى به مدینه هجرت کرد، و در سال دهم هجرى از دنیا رفت، غسل‏ و حنوطش را امیر المؤمنین عهده‏دار بود، و پس از غسل و کفن بر بدن مطهّرش نماز گذارد، آنگه اصحاب دسته‏دسته‏ و بدون امام بر ان حضرت نماز خواندند، سپس امیر مؤمنان علیه السّلام آن حضرت را در حجره طاهره، در‌‌ همان نقطه‏اى که از دنیا رفته بود دفن کرد. از انس بن مالک روایت شده: زمانى‏که از دفن پیامبر فارغ شدیم، حضرت فاطمه علیها السّلام به سوى من آمد و گفت: چگونه جان‏وروان شما همراهى کرد بر چهره پیامبر خدا خاک فرو ریزید، سپس گریست و فرمود:
یَا أَبَتَاهْ أَجَابَ رَبّا دَعَاهُ یَا أَبَتَاهْ مِن رَبِّهِ مَا أَدْنَاهُ

پدرم، پروردگارت را که تو را فرا خواند پاسخ دادى پدرم، چقدر به پروردگارت نزدیکى
چه زیبا سروده شده: اى دو جهان زیر زمین از چه‏اى خاک نه‏اى خاک‏نشین از چه‏اى
به روایت معتبر، آن بانوى بانوان، مشتى از خاک پاک آن مرقد مطهّر را بر گرفت، و بر دیدگان نهاد و فرمود:
مَا ذَا عَلَى الْمُشْتَمِّ تُرْبَةَ أَحْمَدَ أَنْ لا یَشَمَّ مَدَى الزَّمَانِ غَوَالِیَا

بر بوینده خاک احمد چیست؟ اینکه تا پابان زمان عطرها را نبوید
صُبَّتْ عَلَیَّ مَصَائِبُ لَوْ أَنَّهَا صُبَّتْ عَلَى الْأَیَّامِ صِرْنَ لَیَالِیَا

بر من مصائبى فرود آمد که اگر آنها بر روزها آمده بود شب مى‏شدند
شیخ یوسف شامى در کتاب «درّ العظیم» نقل کرده است که فاطمه زهرا علیها السّلام این اشعار را در مرثیه پدر فرمود:
قُلْ لِلْمُغَیَّبِ تَحْتَ أَطْبَاقِ الثَّرَى إِنْ کُنْتَ تَسْمَعُ صَرْخَتِی وَ نِدَائِیَا

به آن‏که در زیر توده‏هاى خاک پنهان شده بگو اگر فریاد و صداى مرا مى‏شنیدى
صُبَّتْ عَلَیَّ مَصَائِبُ لَوْ أَنَّهَا صُبَّتْ عَلَى الْأَیَّامِ صِرْنَ لَیَالِیَا

بر من مصائبى فرو ریخت که اگر آنها بر روزها فرو ریخته بود شب مى‏شدند
قَدْ کُنْتُ ذَاتَ حِمًى بِظِلِّ مُحَمَّدٍ لا أَخْشَ مِنْ ضَیْمٍ وَ کَانَ حِمَیً لِیَا

همانا من در سایه محمّد حمایتى داشتم که از ستم نمى‏ترسیدم و او جورکش من بود
فَالْیَوْمَ أَخْضَعُ لِلذَّلِیلِ وَ أَتَّقِی ضَیْمِی وَ أَدْفَعُ ظَالِمِی بِرِدَائِیَا

اما امروز براى شخص پست تواضع کنم و از ستم بر خود مى‏پرهیزم و ستمگرم را با جامه‏ام دفع کنم
فَإِذَا بَکَتْ قُمْرِیَّةٌ فِی لَیْلِهَا شَجَنا عَلَى غُصْنٍ بَکَیْتُ صَبَاحِیَا

اگر قمرى به شبانگاهش گریه کند من در روز از غصّه بر شاخسارى بگریم
فَلَأَجْعَلَنَّ الْحُزْنَ بَعْدَکَ مُونِسِی وَ لَأَجْعَلَنَّ الدَّمْعَ فِیکَ وِشَاحِیَا

اندوه را پس از تو مونسم قرار مى‏دهم و دانه‏هاى اشک را در حجر تو گرد نبندم
روز آخر ماه: سال دویست‏وسه به قول شیخ طبرسى و ابن اثیر، شهادت حضرت رضا علیه السّلام به سبب انگور زهرآلود واقع شد. در آن وقت سن مبارکش پنجاه‏وپنج سال بود، و قبر شریفش در خانه حمید بن قحطبه در قریه سناباد در سرزمین طوس قرار گرفت، که قبر هارون الرشید هم در آن خانه است.